Czy katolik może być rewolucjonistą? To pytanie narzuca mi się jako wymagające pilnej odpowiedzi po przeczytaniu jednego z tematów w konkursie na pl-religia. Zostaje nam w nim zadana alternatywa: Zakony kontemplacyjne czy teologia wyzwolenia?. Jeśli bowiem nie wiecie, to teologia wyzwolenia jest w zasadzie nawoływaniem do przeprowadzenia rewolucji politycznej, mającej na celu walkę z ubóstwem. Wstyd to mówić (tak wstyd), ale jest to nurt przynajmniej w pewnej mierze inspirowany myślą marksistowską, a więc bardzo rewolucyjną. Jednakże rewolucja marksistowska… cóż nie chcę tutaj wchodzić w dyskusje na jej temat ale moim zdaniem jest ułomna i karykaturalna. W związku z czym postaram się odrobinę odseparować od tak przedstawionej alternatywy i w konsekwencji zaproponować nową, właściwszą, ale wszystko po kolei.

Rewolucja niejedno ma imię, te które z tym tematem mi się kojarzą to niestety te okropne rewolucje jak Francuska czy Bolszewicka, ale było wiele innych, zwłaszcza nie wywołanych przez działania polityczno-militarne, ale poprzez zmiany technologiczne, klimatyczne, filozoficzno-teologiczne. Niezależnie jednak od przyczyn i przebiegu rewolucje które mamy na myśli w tym temacie oznaczają drastyczne względnie gwałtowne / nagłe zmiany społeczne. Zmianie ulegają instytucje polityczne, ekonomia, kultura, ale i sam człowiek. Jeśli rewolucja jest intencjonalna, stajemy przed dylematem co jest pierwotne: człowiek i jego natura, czy też system który kształtuje człowieka? A więc co musi zostać zmienione w pierwszej kolejności by Rewolucja mogła się dokonać. Odpowiedzi jakie mam wrażenie udziela zwykle człowiek to "zmieńmy instytucje", "obalmy system / ekonomię". Nawet prości uczniowie Jezusa tak mniej więcej to sobie wyobrażali, wprawdzie Jezus nauczał, ale wydawało im się że w końcu przejdzie do działania, stanie się królem Judei i wyzwoli Żydów spod okupacji rzymskiej. Liczyli na polityczną rewolucję na zmianę instytucjonalną. To jednak nie była nauka Chrystusa, Jego Rewolucja jest rewolucją w sercach ludzi. Cóż bowiem za korzyść odniesie człowiek, choćby cały świat zyskał, a na swej duszy szkodę poniósł? (Mt 16, 26). Wyzwolenie jakie nam Chrystus przynosi jest wyzwoleniem z grzechu, nie z ucisku politycznego czy nierówności społecznych. Mamy porzucić starego człowieka i przyoblec się w nowego. Nie zaś obalić rządy bogaczy i zlikwidować ubóstwo.

Ale Rewolucja nie kończy się na uświęceniu samych ludzi, widzimy przecież wyraźnie, że świat w którym żyjemy nie jest doskonały. Chcemy go zmieniać, chcemy go poprawiać. Do tego jednak jest potrzebna wizja nowego lepszego świata, czyli tzw. Utopia. Chrześcijańską Utopią, która zarazem jest ideałem przedwiecznym, bo wywodzącym się z Edenu, to Nowe Jeruzalem, które zostaje nam obiecane i zarysowane w Apokalipsie św. Jana. Będzie to miejsce bez ludzi grzesznych, miejsce Nowego Człowieka, bezpieczne, opromieniane obecnością Boga samego, z dostępem do drzewa życia, które zapewni nieśmiertelność i zdrowie, niezwykle bogate i różnorodne. Jednak co ważne, ono nie będzie wynikiem naszych wysiłków, nie my je zbudujemy, a przynajmniej nie sami. Jak opisuje to Ewangelista, owo miasto zstępuje od Boga. Czy jednak zatem mamy usiąść i czekać aż do nas ono przyjdzie? Nie! Musimy do niego dążyć, ale dążyć przez Rewolucję ducha, przez stawanie się Nowy Człowiekiem godnym Nowego Jeruzalem.

Dlatego błędna i niebezpieczna jest teologia wyzwolenia. Ona mam wrażenie przestała wierzyć w boskość Chrystusa i prawdziwość Jego obietnic. Oni (wyzawcy tej teologii) nie wyczekują już jego przyjścia, nie chcą sprawić aby ubodzy (i bogaci) uwierzyli w naukę Zbawiciela, oni chcą sami stworzyć Nowe Jeruzalem, stworzyć raj na ziemi, nie chcą być dziećmi bożymi chcą sami stać się bogami. To właśnie był błąd szatana, który chce nas w ten sam obłęd wprowadzić i z powodzeniem raz po raz wprowadza… Nie chcemy cierpliwie i pokornie, nawet w ubóstwie i cierpieniu podążać za Nim wyczekując Paruzji, chcemy się obejść bez niej i sami sprowadzić Niebo na ziemię, stworzyć Niebo na ziemi. Tylko takie próby zawsze skończą się dysutopią… Bo jesteśmy obarczeni słabością, grzechem pierworodnym, który sprawił że mamy większą skłonność do zła. Dlatego alternatywa Zakony kontemplacyjne czy teologia wyzwolenia? jest błędna, bo karze wybierać nam między czymś dobrym, a czymś złym. Wybór więc jest oczywisty. Jest natomiast inny wybór, inna alternatywa bliska tej, ale jakże inna i właściwsza.

I to jest to. Prawdziwa alternatywa i prawdziwy wybór to taki gdy wybieramy pomiędzy czymś co jest dobre i dobre. Albo dobre i lepsze. I taka alternatywa jest naprawdę ciekawa i pobudzająca, inspirująca. W jaki sposób można lepiej przysłużyć się światu i "tworzeniu" Nowego Człowieka? A to już zależy od każdego człowieka z osobna i od jego predyspozycji. Nie każdy ma dary które pozwalają dobrze głosić Słowo Chrystusa, nie każdy ma dary które pozwalają kontemplować Jego Słowa i swą pobożnością świadczyć o prawdziwości Jego Słów. To jest alternatywa, którą należy rozważyć w swoim sercu i podążyć za swoim powołaniem. Oczywiście zakon ma tu znaczenie bardziej symboliczne, nie chodzi o to żeby każdy wybrał między byciem karmelitą a jezuitą, chodzi o styl życia. O sposób stawania się Nowym Człowiekiem i wspierania innych na drodze do wolności.
Na koniec odpowiedzieć należy jednoznacznie na pierwsze pytanie. Tak, katolik może, a nawet musi być rewolucjonistą i jest to rewolucja która będzie trwać do skończenia tego świata i nadejścia nowego. Trwa nieustannie, bo ludzkość jest skażona grzechem pierworodnym i walka o świętość każdego z nas trwa nieustannie.

Na koniec pragnę polecić rozdział z książki Ortodoksja G.K. Chrestertona pt. Odwieczna Rewolucja w którym to pięknie autor przekonuje dlaczego tylko Chrześcijańska Rewolucja jest właściwa i ma sens.